[PL2050-TD]- pytanie ws. składki zdrowotnej dla przedsiębiorców z dnia 8 lutego 2024 r.

Stenogram

7. punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Poseł Marcin Skonieczka:

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dziś pan premier Morawiecki chwalił reformę Polskiego Ładu. Przypomnę, że była to najbardziej chaotyczna reforma systemu podatkowego w historii Polski, która wywołała ogromny bałagan i niepewność.

    Chciałem się też odnieść do dochodów samorządów: wówczas te dochody zostały obniżone, bo jeżeli spada podatek PIT, to spadają też dochody samorządów. Natomiast równocześnie w tych reformach wprowadzono, zmieniono sposób naliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców i de facto ta składka stała się podatkiem dochodowym, który do dzisiaj dobija polskich przedsiębiorców i sprawia, że zamiast się rozwijać, walczą o przetrwanie, a często też upadają. Podam dwie liczby. Przed wprowadzeniem tzw. reformy Polskiego Ładu polscy przedsiębiorcy odprowadzali składkę zdrowotną w wysokości 9 mld zł, a po wprowadzeniu w 2022 r. ta składka wzrosła do 16 mld zł, czyli z kieszeni polskich przedsiębiorców wyciągnięto aż 7 mld zł.

    Jaskrawym przykładem jest, że jak przedsiębiorca sprzedaje maszynę, to od tej maszyny również musi zapłacić składkę zdrowotną. To jest absurd i z tym trzeba jak najszybciej skończyć.

    Dlatego w imieniu Klubu Polska 2050 - Trzecia Droga chciałbym zapytać panią minister zdrowia, czy i kiedy rozpoczną się prace związane z ujednoliceniem składki zdrowotnej dla przedsiębiorców i przywróceniem poprzednich, korzystniejszych rozwiązań. Dziękuję bardzo.

7. punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Wojciech Konieczny:

    Dziękuję bardzo.

    Pani Marszałek! Szanowni Państwo! W imieniu pani minister Izabeli Leszczyny pragnę poinformować, że obecnie w Ministerstwie Zdrowia w Departamencie Lecznictwa prowadzone są analizy dotyczące możliwości i sposobu wdrożenia zmian w składce na ubezpieczenie zdrowotne, które są prowadzone w porozumieniu z ministrem finansów. Rozważane są różne możliwości dotyczące uproszczenia zasad naliczania składki, w tym poprzez ryczałtową podstawę oskładkowania. Przedmiotowe zmiany muszą być powiązane ze zmianami na poziomie prawa podatkowego.

    Oczywiście należy zaznaczyć, że analizowany jest wpływ tych zmian na budżet Narodowego Funduszu Zdrowia jak też wpływ tych zmian na budżet państwa, ponieważ również budżet państwa partycypuje w wypłacaniu środków do budżetu NFZ celem funkcjonowania publicznego systemu ochrony zdrowia w Polsce.

    Jednocześnie trzeba również podkreślić, że w świetle art. 67 konstytucji, który to artykuł mówi, że zakres i forma ubezpieczenia społecznego określa ustawa, przyjmuje się, że ustawodawca ma dużą swobodę w kształtowaniu sposobu finansowania publicznej opieki zdrowotnej, jednak powinien uwzględniać równomierne rozłożenie ciężarów na wszystkich ubezpieczonych.

    Proszę Państwa! Prawdą jest, że dzięki zmianom w Polskim Ładzie doszło do zwiększenia obciążeń przedsiębiorców o miliardy złotych. To był realny skutek wprowadzenia tych zmian i te pieniądze teoretycznie poprawiłyby zdolność funkcjonowania systemu opieki zdrowotnej. Ale w listopadzie 2022 r., prawdopodobnie w momencie, kiedy zorientowano się, że ten efekt występuje, dokonano zmian, które zredukowały dopłaty z budżetu państwa do budżetu NFZ właściwie o ok. 13 mld zł. Przestano finansować np. ratownictwo medyczne czy leki, które miały być bezpłatne i które miały być finansowane z budżetu, składki zdrowotne mundurowych itd., itd.

    Dużo obciążeń przeszło na budżet NFZ-etu, który się zwiększył dzięki efektom Polskiego Ładu, więc o ile rzeczywiście ten efekt nastąpił, to cofnięcie tej dotacji spowodowało, że efektu, który mógłby być dzięki tym składkom przedsiębiorców, nie widać w systemie opieki zdrowotnej, ponieważ zadbano o to, żeby jednocześnie tych pieniędzy wcale nie było relatywnie o tyle więcej. To prawdopodobnie jest dzisiaj problem... Nie prawdopodobnie, tylko jest to problem, z którym musimy się zmierzyć. Proste przywrócenie poprzednich form zbierania składki bez wzmocnienia tej strony dopłat z budżetu państwa zaowocowałoby znacznym uszczupleniem ilości pieniędzy, którymi będzie dysponował NFZ.

    Przypominam również, że to wszystko mieści się w regule wydatkowej. Będzie to skutkowało tym, że jeżeli zabraknie pieniędzy zbieranych ze składek, zostaną one dopłacone przez budżet państwa. Tym się to prawdopodobnie skończy. Dlatego procedujemy nad różnymi sposobami zmiany. Po zakończeniu prowadzonych analiz na pewno będzie natychmiast przedstawione założenie ustawy czy zmian, które będą zaproponowane, jak mówię, w porozumieniu z Ministerstwem Finansów. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

7. punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Poseł Mirosław Adam Orliński:

    Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Trudna sytuacja na rynku mieszkalnictwa, zwłaszcza dla osób planujących zakup swojego pierwszego mieszkania, wynika z wielu czynników. Jak wszyscy wiemy, jednym z głównych wyzwań jest wysoka cena nieruchomości, zwłaszcza w dużych miastach, gdzie zapotrzebowanie jest bardzo duże i jest atrakcyjna lokalizacja. Także osoby z krótkim stażem pracy lub pracujące na różnego rodzaju umowach cywilnoprawnych mają trudności z uzyskaniem kredytu hipotecznego. Zakup własnego mieszkania stanowi ogromne wyzwanie, są to też duże zobowiązania finansowe na wiele lat, wszyscy o tym doskonale wiemy.

    Dlatego w związku z powyższym zwracam się do ministra rozwoju i technologii pana Hetmana o odpowiedzi na trzy pytania. Po pierwsze, czy w związku z wyczerpaniem środków na program kredyt 2% ministerstwo planuje kontynuować program wsparcia dla kredytobiorców, jeśli tak, to na jakich warunkach i kiedy będzie można z tej pomocy skorzystać?

    Po drugie, w związku z pojawiającymi się w przestrzeni publicznej licznymi uwagami na temat złej konstrukcji poprzedniego programu kredyt 2% proszę o informację, jakie podjęto działania w celu ulepszenia, poprawienia nowego projektu, poprawy dostępności programu oraz do kogo jest on skierowany.

    I po trzecie, czy ministerstwo rozwoju planuje w niedalekiej przyszłości wprowadzać inne rozwiązania dotyczące wsparcia sektora mieszkaniowego i mieszkalnictwa? Jeśli tak, to kiedy i jakie to będą propozycje? Bardzo dziękuję.

7. punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Minister Rozwoju i Technologii Krzysztof Hetman:

    Dziękuję bardzo, pani marszałek.

    Wysoka Izbo! Może zacznę od ostatniego pytania pana posła, bo wtedy moja odpowiedź będzie bardziej komplementarna, pełniejsza. W tej chwili w Ministerstwie Rozwoju i Technologii pracujemy nad trzema elementami wspierania budownictwa i mieszkalnictwa. Pierwszy element to jest rynek podaży, z którym mamy w tej chwili w Polsce największy problem. Tak na dobrą sprawę to jest pięta achillesowa całej sfery budownictwa, mieszkalnictwa od wielu, wielu lat. Aktualnie trwają bardzo intensywne konsultacje społeczne. Mieliśmy już takie konsultacje, odbyły się w Ministerstwie Rozwoju i Technologii w ostatnim miesiącu. Dzisiaj o godz. 12 jest kolejny cykl tych konsultacji i już niedługo będziemy chcieli wyjść z propozycjami dotyczącymi ułatwień, zniesienia barier, tego, aby można było w o wiele łatwiejszy i szybszy sposób podejmować różnego rodzaju inwestycje w budownictwie i w mieszkalnictwie.

    Kolejny jest element związany z budownictwem społecznym. Tutaj już są realizowane programy wsparcia dla gmin, dla TBS-ów. W tym roku w budżecie państwa na ten cel jest zarezerwowany 1 mld zł, ale także w tym aspekcie są podejmowane bardzo szerokie konsultacje, które odbywały się chociażby przedwczoraj w ministerstwie rozwoju regionalnego, gdzie rozmawialiśmy z przedstawicielami ruchu spółdzielczego i towarzystw budownictwa społecznego i wsłuchiwaliśmy się w postulaty, aby jeszcze mocniej wesprzeć cały ten segment, ten obszar.

    Trzecim elementem systemu - bo jednym programem nie da się załatwić tego problemu, mam na myśli rozwój mieszkalnictwa - jest wsparcie dla kredytobiorców. Pan poseł i państwo posłowie wnioskodawcy pytają, kiedy i ile. Otóż w tym roku w budżecie na ten cel, na program wsparcia dla kredytobiorców mamy przeznaczone 500 mln zł. Jestem przekonany, że ten program ruszy w drugiej połowie tego roku. Przedstawiliśmy jego założenia w pierwszych dniach stycznia, w tej chwili bardzo mocno go konsultujemy. Generalnie rzecz biorąc, projekt zakłada zakup pierwszego mieszkania i - jest jeden wyjątek - jeśli jest to rodzina, gospodarstwo 5-osobowe, gdzie znajduje się trójka dzieci, będzie można skorzystać z tego programu także na zakup drugiego mieszkania, tak aby podnieść komfort życia.

    Program jest bardzo mocno ukierunkowany na rodziny. Oczywiście będą w tym programie mogły brać udział osoby z jednoosobowego gospodarstwa domowego. Wprowadzamy także możliwość, aby mogło być to gospodarstwo 2-osobowe, aby dwie osoby mogły wziąć taki kredyt, ale nie muszą być w świetle prawa małżeństwem. Natomiast bardzo mocno ukierunkowaliśmy założenie tego programu jako programu prorodzinnego, wspierającego te osoby i te rodziny, które dzisiaj rzeczywiście z powodów jeszcze wysokiej inflacji, wysokich stóp procentowych mają problem z pozyskaniem kredytu, spełnieniem warunków, jakie stawiają im banki. W związku z powyższym chcieliśmy zaproponować i zaproponowaliśmy taki system, aby zarówno poziom oprocentowania, jak i kwota, do której będziemy dokonywać dopłat, były uzależnione, po pierwsze, od liczby osób wchodzących w skład gospodarstwa domowego, po drugie, od liczby dzieci w takim gospodarstwie domowym.

    Mogę państwu powiedzieć, że w tej chwili, po wsłuchaniu się w głosy, które są zgłaszane podczas tych konsultacji, propozycja jest taka, że gospodarstwo jednoosobowe bądź para mogą uzyskać kredyt na poziomie 1,5%, z tym że dla jednoosobowego gospodarstwa domowego dopłata będzie do 200 tys., a dla pary do 400 tys. W przypadku gospodarstwa 2-osobowego, gdzie jest jedno dziecko, może mama bądź ojciec samotnie wychowuje dziecko, oprocentowanie jest na poziomie 1%, a kwota, do której będziemy mogli dopłacać, to jest 400 tys. 3-osobowe gospodarstwo domowe to jest 1% i 450 tys. 4-osobowe gospodarstwo to jest 0,5%, chyba że matka bądź ojciec samotnie wychowuje trójkę dzieci, to w takim przypadku jest to oprocentowanie 0%, a wysokość limitu, do którego będziemy dopłacać, to jest 500 tys. zł. 5-osobowe gospodarstwa domowe mają to oprocentowanie już na poziomie 0%.

    Jeszcze jedna bardzo istotna uwaga, mianowicie w tym programie będą ujęte osoby (Dzwonek), które partycypują w budownictwie mieszkaniowym. One będą mogły wziąć udział w tym programie i uzyskać wsparcie kredytowe na poziomie 0%. Dziękuję bardzo.