Strasburg. Sesja zimowa Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy

Ostatnie wydarzenia na Bliskim Wschodzie – atak terrorystyczny Hamasu na Izrael i odpowiedź Izraela oraz zarzuty dotyczące systemowego stosowania tortur w miejscach przetrzymywania w Europie znalazły się wśród głównych tematów zimowej sesji plenarnej 2024 Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, która odbyła się w dniach 22 - 26 stycznia w Strasburgu. Dyskutowano też m.in. o sytuacji deportowanych ukraińskich dzieci. W obradach ZPRE uczestniczyła nowo ukonstytuowana delegacja Sejmu i Senatu do tego gremium.

W następstwie pilnej debaty Zgromadzenie jednomyślnie przyjęło rezolucję opartą na raporcie nt. losów ukraińskich dzieci przymusowo przenoszonych na czasowo okupowane terytoria Ukrainy, Federacji Rosyjskiej i Białorusi. Debata odbyła się z udziałem online pierwszej damy Ukrainy Oleny Zełenskiej. Ponadto, podczas sesji przeprowadzono debatę nt. demokratycznej przyszłości Białorusi – na forum Zgromadzenia głos zabrała Swiatłana Cichanouska, liderka białoruskiej opozycji demokratycznej. ZPRE przedstawiło propozycje budowania demokratycznej przyszłości Białorusi, zagłosowało za utworzeniem reprezentatywnej delegacji białoruskich sił demokratycznych, która mogłaby brać udział w pracach komisji i sieci współpracy Zgromadzenia oraz zdecydowało o powołaniu Generalnego Sprawozdawcy Demokratycznej Białorusi.

Ponadto, odbyła się debata nt. globalizacji w czasach kryzysów i wojny oraz roli OECD od czasu agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, migracji i azylu w kampanii wyborczej, przeciwdziałania SLAPP (Strategic Lawsuit Against Public Participation). Parlamentarzyści wysłuchali również przemówień prezydenta Republiki Cypryjskiej Nikosa Christodoulidesa, prezydenta Czarnogóry Jakova Milatovicia oraz premiera Liechtensteinu Daniela Rischa w związku z prezydencją Liechtensteinu w Komitecie Ministrów. Podczas sesji parlamentarzyści wybrali także Komisarza Praw Człowieka Rady Europy, którym został Michael O’Flaherty (Irlandia). Będzie on pełnił tę funkcję przez nieodnawialną sześcioletnią kadencję od 1 kwietnia 2024 r.

Jak każdego roku, podczas sesji zimowej parlamentarzyści złożyli też hołd ofiarom Zagłady w Międzynarodowym Dniu Pamięci Ofiar Holokaustu.

Na początku sesji Zgromadzenie zatwierdziło pełnomocnictwa 45 delegacji narodowych z wyjątkiem pełnomocnictw Azerbejdżanu. „Niewypełnienie głównych zobowiązań” wynikających z przystąpienia Azerbejdżanu do Rady Europy 20 lat temu oraz sytuacja w Górskim Karabachu były przyczyną zakwestionowania mandatu delegacji Azerbejdżanu do pracy w Zgromadzeniu. Delegacja będzie mogła wznowić działalność w ZPRE po spełnieniu warunków przewidzianych w Regulaminie Zgromadzenia.

Podczas pierwszego dnia obrad ZPRE dokonało wyboru przewodniczącego oraz wiceprzewodniczących Zgromadzenia. Na czele gremium stanął Theodoros Rousopoulos (Grecja), który przejął obowiązki od Tiny'ego Koxa (Holandia). Jest on 35. prezydentem ZPRE od 1949 r. i pierwszym obywatelem Grecji piastującym ten urząd. Jego kadencja trwa rok i może zostać jednokrotnie odnowiona. Jedną z dziewiętnastu wiceprzewodniczących Zgromadzenia została posłanka Agnieszka Pomaska, szefowa delegacji Sejmu i Senatu do ZPRE.

W skład polskiej delegacji na 2024 r. wchodzi 12 przedstawicieli. Wśród nich dziewięcioro posłów – wspomniana przewodnicząca delegacji Agnieszka Pomaska, czworo wiceprzewodniczących: Arkadiusz Mularczyk, Wanda Nowicka, Mirosław Adam Orliński i Ryszard Petru, a także posłowie Paweł Jabłoński, Danuta Jazłowiecka, Katarzyna Sójka i Krzysztof Truskolaski. Ponadto, z ramienia Izby wyższej w delegacji jest troje senatorów: Włodzimierz Bernacki, wicemarszałek Magdalena Biejat i Marek Borowski.

Wyznaczonych jest również 12 zastępców przedstawicieli. W tym gronie znajduje się dziewięciu reprezentantów Sejmu – posłowie Iwona Arent, wicemarszałek Krzysztof Bosak, Konrad Frysztak, Kamila Gasiuk-Pihowicz, Daniel Milewski, Barbara Oliwiecka, Kacper Płażyński, Marcin Romanowski i Jakub Rutnicki. Natomiast ze strony Senatu – Anna Bogucka, wiceprzewodniczący Bogdan Klich i Jan Filip Libicki.