Poseł Stanisław Szwed - Wystąpienie z dnia 08 lutego 2024 roku.

Stenogram

11. i 12. punkt porządku dziennego:

  11. Pierwsze czytanie obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz o zmianie niektórych ustaw (druk nr 27).
  12. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw w celu wprowadzenia emerytury stażowej (druk nr 187).

Poseł Stanisław Szwed:

    Pani Marszałek! Szanowni Przedstawiciele Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej z panem przewodniczącym Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego ˝Solidarność˝ Piotrem Dudą na czele! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz o zmianie niektórych ustaw, który został przedłożony Wysokiej Izbie również w poprzedniej kadencji Sejmu. Dzisiaj jest ponowne jego pierwsze czytanie. Mam też zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie poselskiego projektu ustawy Lewicy, który jest tożsamy z projektem obywatelskim.

    Jeszcze raz chciałem na początku mojego wystąpienia bardzo serdecznie podziękować wszystkim obywatelom naszego kraju, którzy podpisali się pod obywatelskim projektem. Ponad 235 tys. obywateli złożyło podpisy pod tym projektem, a myślę, że jeżelibyśmy zrobili również ankietę, kto popiera ten projekt, to byłaby to znaczna, większa liczba osób.

    Projekt zakłada wprowadzenie do systemu powszechnego, jak również do systemu rolniczego tzw. emerytur stażowych, czyli rozwiązań, które są wprowadzane po przepracowaniu, po okresie składkowym wynoszącym 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn. Podyktowane to jest przede wszystkim tym, że to są osoby, których praca może być wykonywana w bardzo trudnych warunkach, czy również może tak być ze względu na stan zdrowia albo sytuację rodzinną. To jest projekt, który jest oczekiwany przez naszych obywateli. Stąd też projekt przewidujący te rozwiązania cieszy się poparciem i jednoznacznie deklarujemy jako klub Prawa i Sprawiedliwości, że jesteśmy za tymi rozwiązaniami.

    Warto jednak wrócić jeszcze trochę do historii, omawiając te projekty. Przede wszystkim do tych czasów, gdy wiek emerytalny w 2012 r. był podnoszony przez koalicję, wtedy ówczesnej Platformy Obywatelskiej i PSL-u. Przypomnę, że wtedy ten wiek został podniesiony do 67 lat, ale wcześniej jeszcze zostały zebrane przez obywateli podpisy pod referendum w tej sprawie. Ponad 2 mln podpisów zostało przedłożonych przez obywateli. Również w tej Izbie odbyła się burzliwa debata, niestety w tym czasie te wszystkie podpisy zostały wyrzucone do kosza. Referendum w tej sprawie się nie odbyło. Wtedy wiek emerytalny został podniesiony, ale również został podniesiony staż pracy, który by przysługiwał, jeżeli chodzi o przejście na emeryturę. Dzisiaj, przypominam, to jest 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Wtedy to było 30 i 35 lat, czyli to były złe propozycje. Po dojściu do władzy w 2015 r. pierwszą decyzją, którą podjęliśmy jako rząd Prawa i Sprawiedliwości, realizując też zobowiązania wobec wyborców, było przywrócenie wieku emerytalnego 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz stażu uprawniającego do przejścia na tę emeryturę, co najmniej 20-letniego uprawniającego do minimalnej emerytury dla kobiet i 25-letniego dla mężczyzn. I to, myślę, warto przypomnieć.

    Kolejnym bardzo ważnym elementem, który w tym czasie też się pojawił, było to, że postawiliśmy bardzo mocno na to, aby decyzje o przejściu na emeryturę podejmowali sami zainteresowani, sami pracownicy, czyli żeby to była ich decyzja, w którym momencie chcą to przyjąć. To też wynika z tego, że od 1999 r., po zmianie systemu emerytalnego mamy system zdefiniowanej składki, w którym warunkiem przejścia na emeryturę jest tylko wiek 60 i 65 lat. I z tego, co zostaje przez nas zaoszczędzone, jest obliczana emerytura, kapitał początkowy, jeśli ktoś pracował we wcześniejszych latach, bądź teraz już tylko z tego, co jest zaoszczędzone. Stąd ważne jest też, aby pracownicy czy ci, którzy chcą przejść na emeryturę, mieli pełną świadomość, w jakim momencie wybrać przejście na emeryturę. Tutaj bardzo ważnym elementem, który też podnosiliśmy, było to, aby ten wybór był świadomy, ale też brany pod uwagę w sytuacji, gdy wiemy, że ktoś nie może dalej pracować ze względu na stan zdrowia czy na sytuację rodzinną, czy na inne okoliczności - wtedy decydowałby się przejść na emeryturę. To, myślę, bardzo ważne rozwiązanie, które wprowadziliśmy w życie. Z tym wiązało się to, że wprowadziliśmy w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych tzw. doradców emerytalnych, którzy pomagali przyszłym emerytom podejmować decyzję, w jakim momencie przejść na emeryturę. Myślę, że to bardzo dobrze pokazuje, że postawiliśmy bardzo mocno na te rozwiązania, które są korzystne dla pracowników. Jednocześnie w tym czasie wprowadzaliśmy zmany dotyczące choćby tzw. emerytur pomostowych, które w 2012 r. były wprowadzone przez rząd Platformy Obywatelskiej na bazie podwyższonego wieku emerytalnego, które miały charakter wygasający. Dzięki naszym działaniom w porozumieniu ze związkiem zawodowym ˝Solidarność˝, z którym te sprawy też omawialiśmy - omawialiśmy je również na spotkaniach zespołów Rady Dialogu Społecznego - wprowadziliśmy w życie niewygasający charakter emerytur pomostowych. Czyli wszyscy, którzy pracowali w warunkach szczególnych, w warunkach szkodliwych po 1999 r., mogą dalej korzystać z tego uprawnienia. I oczywiście tak jak w każdym przypadku jest to na wniosek pracownika, czyli też jest to rozwiązanie korzystne.

    I drugie, bardzo ważne korzystne rozwiązanie: w przypadku emerytur pomostowych wprowadziliśmy rozwiązanie, chodzi o to, żeby zanim zapadnie ostateczna decyzja o przyznaniu emerytury pomostowej, nie trzeba było rozwiązywać umowy o pracę, żeby nie spowodować takiej sytuacji, jak czasem się zdarzało, że się później okazywało, że okres pracy w warunkach szczególnych był za krótki i nie można było przejść na emeryturę pomostową.

    Ponownie, jeśli chodzi o kwestię wieku emerytalnego, to w czasie ostatnich wyborów parlamentarnych w referendum zadaliśmy obywatelom pytania dotyczące tego, czy jest się za podniesieniem wieku emerytalnego. Wprawdzie nie było pełnego sukcesu, bo udział w referendum wzięło 40%, mimo dużej akcji opozycji, żeby nie brać udziału w referendum, ale, co jest istotne, 96% obywateli z tych 40% poparło rozwiązanie utrzymujące wiek emerytalny na obecnym poziomie. Czyli absolutnie nie ma zgody w kwestii podniesienia wieku emerytalnego.

    Tutaj też warto podkreślić... W ostatnim czasie przedstawiciel Lewicy przedstawiał tutaj swój projekt, jednocześnie padła informacja ze strony rządu, z ust pani minister Kotuli, że wiek emerytalny dyskryminuje naszych rodaków. Można było rozumieć, że może to spowodować, że będą zakusy, aby podnieść wiek emerytalnego kobiet, tak żeby tej dyskryminacji nie było. I warto tutaj przytoczyć opinię BAS w tym zakresie, co do zgodności z prawem Unii Europejskiej. Zgodnie z dyrektywą 79/7/EWG czy rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady 987/2009 w sprawie koordynacji systemów emerytalnych, jak i dyskryminacji ze względu na zatrudnienie Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznał, że państwa członkowskie mogą stosować w systemach emerytalnych różne terminy przechodzenia na emeryturę. Stąd też w opinii BAS projekt jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej, czyli argument, że wiek emerytalny dyskryminuje pracowników, nie jest prawdziwy.

    Dlatego tutaj, w tym zakresie też, jak myślę, warto o tym przypomnieć, żeby nie było wykorzystywane to do próby podniesienia wieku emerytalnego. Mamy dwa rozbieżne głosy z Lewicy. Z jednej strony mamy projekt poselski, a z drugiej strony mamy wypowiedź pani minister Kotuli z Lewicy, która mówi o tym, że wiek emerytalny w Polsce dyskryminuje naszych obywateli. Dlatego też myślę, że tutaj, w tym zakresie warto o tym przypomnieć.

    Wprowadzaliśmy również rozwiązanie zachęcające naszych seniorów do pozostawania w zatrudnieniu. Osoby, które już mogłyby nabyć prawo do przejścia na emeryturę, obejmował tzw. PIT-0 dla seniorów. To jest to rozwiązanie, które powoduje, że senior, który chciałby przejść na emeryturę, nie przechodzi na emeryturę, tylko pozostaje w zatrudnieniu i korzysta z PIT-0, chodzi o tę pierwszą grupę, do 85 tys. Następnie jest też drugie rozwiązanie, które wprowadziliśmy, czyli wolna kwota od podatku do 30 tys., czyli do kwoty ponad 115 tys. zł. (Dzwonek) W takim przypadku emeryt nie płaci żadnego podatku. Warto pamiętać o tym, że to jest decyzja pracownika, który biorąc to wszystko pod uwagę, podejmie decyzję, czy z tego rozwiązania skorzysta.

    Dzisiaj mamy dwa projekty: projekt obywatelski i projekt Lewicy. Wcześniej przed wyborami wszystkie kluby deklarowały poparcie. Mam nadzieję, że również po pracach komisji i później w parlamencie uda się ten dobry dla naszych rodaków projekt przyjąć. Dziękuję bardzo. (Oklaski)