Poseł Michał Pyrzyk - Wystąpienie z dnia 25 stycznia 2024 roku.

Stenogram

4. punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz ustawy - Kodeks wyborczy (druk nr 75).

Poseł Michał Pyrzyk:

    Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe - Trzecia Droga mam zaszczyt przedstawić nasze stanowisko wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz ustawy - Kodeks wyborczy. Projekt ten redukuje do minimum wszelkiego rodzaju turbulencje, jakie powstają na skutek wygaśnięcia mandatu wójta, burmistrza, prezydenta miasta w związku z wyborem tych osób na posła lub senatora.

    Kilkadziesiąt godzin po ubiegłorocznych wyborach parlamentarnych dla wszystkich włodarzy gmin, w tym również dla mnie jako burmistrza miasta Słupcy, dla wszystkich tych włodarzy, którzy zostali wybrani na posłów, czas nagle cofnął się do momentu zamknięcia lokali wyborczych, czyli do godz. 21 w dniu 15 października 2023 r. W tym momencie utracili oni swoje mandaty i nie mogli podejmować żadnych decyzji w kierowanych przez siebie samorządach. Nie mogli ich podejmować również dotychczasowi zastępcy, którzy także utracili swe funkcje, a urzędy działały tylko, jak wspomnieli już również moi przedmówcy, na podstawie wcześniej udzielonych upoważnień. Są jednak kategorie spraw, jak choćby te związane z mieniem komunalnym czy przede wszystkim - o czym też już tutaj była mowa - te dotyczące budżetu gminy, których niestety nie można na nikogo scedować. W takich przypadkach należało się powstrzymać z podejmowaniem jakichkolwiek czynności do czasu wyznaczenia przez prezesa Rady Ministrów osoby pełniącej funkcję odpowiednio wójta, burmistrza czy prezydenta miasta.

    Na pierwszy rzut oka nie byłoby z tym żadnego problemu, ale już po wyborach nastąpiło - nie wiadomo dlaczego - przeciąganie okresu wyznaczenia, być może dlatego - jest to nie tylko moje przypuszczenie - żeby jak najwięcej problemów namnożyło się w tych jednostkach samorządu terytorialnego, ponieważ w wypowiedziach publicznych ze strony wtedy jeszcze rządzących pojawiało się stwierdzenie, że społeczności lokalne same są winne takiemu stanowi rzeczy, ponieważ ośmieliły się wykreować parlamentarzystę, i to na dodatek z komitetu opozycyjnego. Potem co prawda nastąpiły już wyznaczenia, ale w większości miejsc jednak nie takie, jak chciały gminy, nie takie, jak chcieli radni, nie takie, jak chciały społeczności lokalne. Nie wyznaczono dotychczasowych zastępców wójtów, burmistrzów czy prezydentów, którzy najlepiej znali sprawy danych gmin. Nastąpiło wyznaczenie osób - a były też takie przypadki - niezwiązanych z danym samorządem, ale za to związanych z partią rządzącą. Można powiedzieć, że podczas wyznaczenia tej czy innej osoby nie przejawiano żadnej troski o sprawy lokalne, ale miała to być pewnego rodzaju trampolina dla lokalnych działaczy PiS w nadchodzących wyborach samorządowych.

    Proponowane zmiany mają na celu uniknięcie w przyszłości tych wszystkich zawirowań, o których mówiłem. Osobą pełniącą funkcję dotychczasowego włodarza gminy - i taka jest nasza rekomendacja - w przypadku istniejącej i trwałej przeszkody, a taką jest niewątpliwie wybór na posła lub senatora, powinien być, i to nawet przez cały okres przejściowy, dotychczasowy zastępca lub ewentualnie sekretarz, bez konieczności wyznaczania przez prezesa Rady Ministrów dodatkowej osoby pełniącej funkcję wójta, burmistrza czy prezydenta miasta. Nad tą fundamentalną skądinąd kwestią należy się jeszcze w toku prac nad tymi zmianami zastanowić.

    Proponowana zmiana przepisów prawa pozwala także na wykonywanie w pełni kompetencji zadań wójta, burmistrza do dnia złożenia przez niego ślubowania na posła lub senatora. Ponadto proponowana zmiana doprecyzowuje jeszcze kompetencje prezesa Rady Ministrów w zakresie powoływania i odwoływania osoby pełniącej funkcję wójta, oczywiście gdyby te przepisy zostały zachowane. Jednoznacznie określa, że osoba pełniącą funkcję wójta, burmistrza czy prezydenta miasta może być powołana i odwołana w każdym czasie.

    Pozwolę sobie nie zgodzić się z tej mównicy ze stwierdzeniem pana posła Szefernakera, że jest to projekt skierowany do wąskiej grupy osób, do pojedynczych osób, do wójtów, burmistrzów, bo dotyczy on, panie pośle, całych społeczności lokalnych, całych społeczności gminnych, które potrzebują i sprawnego, i ciągłego zarządzania, i to bez względu na to, czy jest to mniejsza gmina jak miasto Słupca, czy jest to miasto większe jak Sopot czy Piła.

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe - Trzecia Droga, będąc orędownikiem dobrego prawa samorządowego i dobrego prawa wyborczego, będzie głosować za wprowadzeniem tych zmian. Dziękuję bardzo. (Oklaski)