Poseł Michał Wawer - Wystąpienie z dnia 16 stycznia 2024 roku.

Stenogram

7. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie uchwały w sprawie powołania Komisji Śledczej do zbadania legalności, prawidłowości oraz celowości czynności operacyjno-rozpoznawczych podejmowanych m.in. z wykorzystaniem oprogramowania Pegasus przez członków Rady Ministrów, służby specjalne, Policję, organy kontroli skarbowej oraz celno-skarbowej w okresie od dnia 16 listopada 2015 r. do dnia 20 listopada 2023 r. (druki nr 57 i 79).

Poseł Michał Wawer:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja do spraw Pegasusa jest bardzo potrzebna. To nie budzi żadnych wątpliwości. To, co PiS robił z Pegasusem w obszarze inwigilacji obywateli, po prostu woła o pomstę do nieba. Każdy mógł być podsłuchiwany wszędzie. Podsłuchiwany mógł być każdy z nas bez jakiejkolwiek realnej kontroli i możliwości rozliczenia tego. Być może, co najgorsze, informacje pozyskane w ramach tych nielegalnych podsłuchów nie pozostawały w krajowych rękach, ale prawdopodobnie trafiały prosto do rąk izraelskiej firmy i izraelskiego wywiadu. Skala szkód, jakie zostały wyrządzone w interesie narodowym przez to przekazywanie, to powinna być jedna z rzeczy, która ta komisja musi wyjaśnić, żebyśmy mogli to rzeczywiście zbadać, oszacować i rozliczyć winnych tych zbrodni - trzeba nazywać to po imieniu - zbrodni przeciwko interesowi narodowemu państwa polskiego.

    Nie można się jednak zadowolić tym, co jest objęte zakresem działania tej komisji, dlatego że komisja nie załatwia dwóch bardzo istotnych rzeczy.

    Po pierwsze, komisja nie załatwia rozliczenia działań Platformy Obywatelskiej z lat 2007-2015. Pomimo naszych apeli rządząca koalicja nie zdecydowała się na poszerzenie zakresu działania tej komisji. A jest z czego rozliczać Platformę Obywatelską i Polskie Stronnictwo Ludowe. Najbardziej medialny jest przykład wejścia do siedziby ˝Wprost˝ i zajęcia dziennikarskich laptopów. Natomiast to jest tylko wierzchołek góry lodowej. Wiemy o tym, że w czasie rządów Platformy na masową skalę, w milionach rocznie, były analizowane billingi polskich obywateli. Nie wiemy natomiast, jaka w tamtych czasach była skala podsłuchiwania, inwigilowania obywateli, dziennikarzy i polityków. Platforma nie miała Pegasusa, i to jest jedyne, co można powiedzieć na korzyść Platformy, natomiast tego, jaka była skala nierozliczonych naruszeń prawa w tym okresie, po prostu nie wiemy. Dlatego komisja powinna objąć również ten okres, lata 2007-2015, ale oczywiście Platforma nie zamierza rozliczać samej siebie.

    Druga rzecz, której nie załatwia komisja do spraw Pegasusa, to zmiany systemowe. Obecnie system prawny, sądowy, kontrolowanie, rozliczanie tego, w jaki sposób są prowadzone czynności operacyjne polegające na inwigilacji, podsłuchiwaniu, jest to system działający fatalnie. Powołanie jednej komisji śledczej tego nie zmieni. Potrzebujemy tego, żeby każda sytuacja podsłuchiwania, inwigilowania polskiego obywatela miała miejsce wyłącznie na podstawie uprzedniej decyzji sądu. Chodzi o to, żeby był sędzia, do którego służby przychodzą, prosząc o zgodę na to. Dopiero kiedy ta zgoda jest wydana, można podjąć jakiekolwiek czynności operacyjne. Żeby sędzia podejmował taką decyzję świadomie, musi mieć dostęp do całego materiału dowodowego, a nie tylko do tego, co dana służba potrafi, postanowi mu pokazać, zaproponować.

    Obecnie jest tak, że służby przychodzą do sędziów jako do biurokratycznych urzędników, którzy mają na ślepo przyklepać to, co służby robiły. A czego potrzebujemy? Potrzebujemy sytuacji, że służby przychodzą do sędziów jako petenci i muszą przekonująco wykazać, przekonać sędziego, że tak, w tej sprawie trzeba koniecznie zastosować czynności operacyjne, trzeba zbadać, czy ten człowiek bierze udział w działaniu zorganizowanej przestępczości, bo są takie i takie przesłanki, że jest bardzo możliwe, bardzo prawdopodobne, że w tym wypadku rzeczywiście tak jest.

    To trzeba zrobić. To trzeba zmienić na poziomie ustawowym, systemowo. Jeżeli tego nie zrobicie w ciągu tej kadencji, to efekt będzie jedynie taki, że za 4 lata czy za 8 lat będziecie mieli swojego Kamińskiego, będziecie mieli swoich przestępców umoczonych głęboko w działania służb, w inwigilowanie Polaków, bo jeżeli nie ma dobrych, instytucjonalnych, systemowych rozwiązań, to taka władza po prostu kusi. Nie oprzecie się tej pokusie, ludzie z waszych szeregów się tej pokusie nie oprą, jeżeli nie będzie dobrych, systemowych rozwiązań, nie będzie instytucji, które będą tego pilnowały, i nie będzie trwałego, nieustannego, ciągłego rozliczania wszystkich ludzi służb i wszystkich polityków, którzy dopuszczą się jakichkolwiek naruszeń w tym obszarze. Nie czekajmy kolejnych 4 lat na powołanie kolejnej komisji śledczej, tylko wprowadźmy dobre, systemowe rozwiązania już teraz. Dziękuję bardzo. (Oklaski)