Poseł Sławomir Ćwik - Wystąpienie z dnia 20 grudnia 2023 roku.

Stenogram

55. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023 (druki nr 127 i 130).

Poseł Sławomir Ćwik:

    Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Panie Ministrze! Prezesi Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz Krajowa Rada Sądownictwa na początku 2023 r. zawnioskowali o stwierdzenie niezgodności z konstytucją m.in. art. 7, 8 i 9 ustawy z dnia 1 grudnia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023.

    Po rozpoznaniu łącznym spraw Trybunał Konstytucyjny w sprawie o sygn. akt K 1/23 wyrokiem z dnia 8 listopada orzekł niezgodność art. 8 i 9 ustawy z dnia 1 grudnia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na 2023 r. z art. 178 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 7 tejże ustawy z art. 195 ust. 2 konstytucji. W związku ze stwierdzeniem niezgodności z postanowieniami konstytucji przepisów dotyczących wynagrodzeń należnych sędziom zasadne jest przyjęcie procedowanej ustawy, aby zgodnie z obowiązującymi zasadami wynagrodzenie należne prokuratorom było zrównane z wynagrodzeniem należnym sędziom.

    Jak możemy zauważyć na przykładzie tej sprawy, jedyną rzeczą, którą ostatnimi czasy rząd Mateusza Morawieckiego zmienił w sądownictwie, było to, że Trybunał Konstytucyjny pani sędzi Przyłębskiej stwierdził niezgodność z konstytucją zasad wynagrodzeń przewidzianych przez rząd dla sędziów i dla prokuratorów.

    W przedmiotowej sprawie jedyną problematyczną kwestią jest kalendarz - to, o czym wspominali też poprzednicy. Projekt nowelizacji ustawy został wniesiony w dniu 6 grudnia 2023 r., a termin wypłaty różnicy należnego wynagrodzenia został określony przez wnioskodawcę do 31 grudnia 2023 r., przy założeniu, że ustawa wejdzie w życie w dniu następującym po dniu ogłoszenia. Tak więc, jak możemy zauważyć, mimo że wyrok trybunału jest z 8 listopada, to rząd Mateusza Morawieckiego zwlekał niemalże miesiąc z wniesieniem projektu nowelizacji ustawy, aby wypłacić prokuratorom wynagrodzenie w tej wysokości, jaka jest należna też sędziom.

    Zakładając, że ustawa zostanie niezwłocznie uchwalona przez Wysoką Izbę, a następnie przyjęta przez Senat bez poprawek i przedłożona do podpisu przez prezydenta Andrzeja Dudę, i aby zrealizować tę ustawę w zakładany sposób, konieczne jest, aby ta ustawa niezwłocznie - nawet nie tyle, że bez zbędnej zwłoki, ile bez wykorzystania terminów, które przysługują organom - została przyjęta i opublikowana.

    Przy okazji rozpatrywania nowelizacji ustawy z 1 grudnia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023 widzimy także, co stało się z Trybunałem Konstytucyjnym po 2015 r., gdy zaczął on być niszczony przez Prawo i Sprawiedliwość. To Prawo i Sprawiedliwość wbrew orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego powołało pięciu sędziów Trybunału Konstytucyjnego w sytuacji, gdy możliwe było powołanie w tym czasie jedynie dwóch nowych sędziów. Do tej sytuacji przyczynił się także prezydent Andrzej Duda, który nie przyjął przysięgi trzech nowych sędziów Trybunału Konstytucyjnego, prawidłowo powołanych przez Sejm VII kadencji.

    Proces niszczenia Trybunału Konstytucyjnego, który był kontynuowany przez polityków Prawa i Sprawiedliwości poprzez powoływanie do niego osób, które nigdy w tym charakterze nie powinny się tam znaleźć, jak też wątpliwe prawnie powierzenie funkcji prezesa Trybunału Konstytucyjnego sędzi Przyłębskiej skutkują tym, że ta jakże istotna dla demokratycznego państwa prawa instytucja jest coraz mniej poważana. To przekłada się na coraz mniejszą liczbę spraw i zapytań kierowanych do Trybunału Konstytucyjnego. Jednocześnie Trybunał Konstytucyjny rozpatrywał w pierwszej kolejności sprawy, o które wnioskował rząd Prawa i Sprawiedliwości, a treść rozstrzygnięcia była łatwa do przewidzenia.

    Ponadto wskazać należy drastyczny spadek liczby orzeczeń wydawanych przez Trybunał Konstytucyjny po 2015 r. Dla porównania: w latach 2013-2014 trybunał wydał po 71 wyroków, w 2015 r. wydał 63 wyroki, w kolejnych 3 latach już tylko po 36 wyroków, w 2019 r. - 31, w 2020 r. - 24, w 2021 r. - 18, w 2022 r. - tylko 14 wyroków. (Dzwonek)

    Tak Trybunał Konstytucyjny został zniszczony przez Prawo i Sprawiedliwość. Niemniej wyrok w sprawie K 1/23 z dnia 8 listopada należy wykonać i z tego względu Klub Parlamentarny Polska 2050 - Trzecia Droga będzie głosował za procedowaną ustawą. Dziękuję.