Posłanka Monika Wielichowska

Szanowna Pani Minister,

sytuacja, w której znalazły się jednostki wymaga natychmiastowej drobnej zmiany ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym.

Konieczna zmiana ma charakter porządkujący, nie powoduje żadnych skutków finansowych po stronie budżetu państwa, czy też po stronie Narodowego Funduszu Zdrowia. Jest wynikiem braku rozwiązań prawnych po zakończeniu pandemii, a właściwie rozwiązań prawnych, które zostały przyjęte, a dzisiaj budzą wątpliwości.

Przyjęta w 2006 roku ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym określiła dwa rodzaje zespołów ratownictwa medycznego:

1. zespoły specjalistyczne, w skład których wchodzą co najmniej trzy osoby uprawnione do wykonywania medycznych czynności ratunkowych, w tym lekarz systemu oraz pielęgniarka systemu lub ratownik medyczny;
2. zespoły podstawowe, w skład których wchodzą co najmniej dwie osoby uprawnione do wykonywania medycznych czynności ratunkowych, będące pielęgniarką systemu lub ratownikiem medycznym.

Nowelizacja ustawy spowodowana pandemią COVID-19 zmieniła zapisy dotyczące zespołu specjalistycznego. Dodany zapis umożliwił funkcjonowanie zespołu specjalistycznego bez lekarza (art. 36a ust. 1. W okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii w skład zespołu specjalistycznego mogą wchodzić trzy osoby posiadające kwalifikacje wymagane dla ratownika medycznego lub pielęgniarki systemu).

Wprowadzony zapis okazał się być trafnym, gdyż umożliwił prawidłowe funkcjonowanie ratownictwa medycznego, w tym jakże trudnym okresie. Dysponenci ratownictwa medycznego zapewnili dodatkową kadrę ratowników medycznych i skutecznie realizowali zadania ustawowe.

Odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego spowodowało całkowitą zmianę zasad pracy zespołów specjalistycznych. Dysponenci zgodnie z harmonogramem pracy byli przygotowani na zespoły z trzema ratownikami medycznymi, zaś zgodnie z przywróconym prawem, jednego z ratowników miał zastąpić lekarz. Było rzeczą niemożliwą, by w ciągu kilku dni pozyskać kilkuset lekarzy, również społecznie trudną było natychmiastowe zwolnienie ratowników. Ministerstwo Zdrowia zachęcało, w przypadku braku lekarza, do utrzymywania zespołów specjalistycznych w składzie trzech ratowników medycznych. Intencją stron było zatrzymanie w systemie Państwowego Ratownictwa Medycznego ratowników medycznych.

Jednocześnie rozpoczęto intensywne rozmowy strony społecznej z przedstawicielami Ministerstwa Zdrowia w sprawie finansowania takiego rozwiązania. Ze strony Ministerstwa Zdrowia padła propozycja nowelizacji rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Zmiana tego dokumentu miała zapewnić finansowanie zespołów w składzie trzech ratowników medycznych jako zespołów specjalistycznych. Ustalenia zostały wprowadzone w życie poprzez nowelizację z dnia 11 października 2023 r.

Niestety przyjęte ustalenia nie są akceptowane przez NFZ. NFZ co prawda odstępuje od naliczania kar, ale odmawia zapłaty za trzecią osobę w zespole, stojąc na stanowisku, iż ma to być lekarz i zastępowanie go przez ratownika medycznego nie ma znaczenia. Ta odmienna interpretacja Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia jest dla ratownictwa olbrzymim problemem. Bez zapłaty za rzeczywiście poniesione koszty, jednostki będą zmuszone do szybkiej rezygnacji z trzeciego ratownika w zespole specjalistycznym. Zwolnienie kilkuset ratowników medycznych byłoby olbrzymią stratą dla systemu ratownictwa medycznego.

Zaproponowana zmiana ma charakter przejściowy, daje czas na opracowanie Wojewódzkich Planów Systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego i zapewni ciągłość kadry niezbędną do realizacji ewentualnych zmian wojewódzkich planów.

Wprowadzenie proponowanej zmiany ustawowej zapewni stabilną pracę dysponentów ratownictwa medycznego. Umożliwi utrzymanie zatrudnienia ratowników medycznych w okresie przejściowym, do czasu zmian wojewódzkich planów działania ratownictwa medycznego, wynikających z nowelizacji ustawy.

Pani Minister,

kiedy resort wprowadzi konieczne zmiany w ustawie o Państwowym Ratownictwie Medycznym?

Z wyrazami szacunku

MONIKA WIELICHOWSKA
Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej