Poseł Mirosław Maliszewski

Stenogram

11. punkt porządku dziennego:

Informacja Prezesa Rady Ministrów w sprawie działań rządu w związku z protestem rolników w Polsce.

Poseł Mirosław Maliszewski:

    Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Rzeczywiście rolnicy dzisiaj protestują, i to protestują słusznie. Trzeba dokonać analizy, jaka jest przyczyna tego protestu. Najpierw trzeba by zastanowić się, którzy rolnicy protestują. Bo to nie są ci rolnicy, którzy w minionych latach bankrutowali, którzy nie umieli sobie na rynku poradzić. Dzisiaj protestują rolnicy towarowi, ci, którzy w swoich gospodarstwach produkują na sprzedaż, którzy mają z tego znaczące dochody, czy mieli z tego znaczące dochody. Rolnicy aktywni, rolnicy przede wszystkim młodzi, rolnicy, którzy w ostatnich latach zainwestowali ogromne pieniądze w swoje gospodarstwa. Rolnicy optymiści, którzy widzieli dla siebie szansę na wspólnym rynku, że tę konkurencję będą wygrywać. Ci rolnicy zostali w pewnym momencie pozbawieni opieki państwa albo państwo w pewnym momencie doprowadziło do tego, że ci rolnicy mieli problemy, popadli w te problemy. Dzisiaj mają ogromne kłopoty i wyszli na ulicę. Więc jakie to są problemy i jakie były ich przyczyny? Rolnicy to podnoszą, a my dzisiaj musimy dokonać jeszcze raz analizy - i wielokrotnie będziemy to powtarzać - przyczyn tych problemów.

    Pierwsza przyczyna to oczywiście polityka europejskiego zielonego ładu. Rolnicy uznali tę politykę, która została zaproponowana przez komisarza Janusza Wojciechowskiego, za politykę, która była swoistym wotum nieufności do nich. Bo skoro mówiło się im: macie zredukować nawozy, macie zredukować środki ochrony roślin, macie ugorować jakąś część swojego gospodarstwa, to rolnicy odebrali to jako atak na siebie, że im się nie pozwala realizować tego, co doskonale do tej pory robili. Można by szukać na tej sali, i to próbują niektórzy robić ze strony PiS-u, szukać odpowiedzialnych i szukać winnych.

    Gdy patrzę na tę salę od lewa do prawa, to wzrok kieruje mi się jednak w tę stronę, w prawą stronę. Bo kto w tym czasie był i odpowiadał także za politykę europejskiego zielonego ładu? Ministrem rolnictwa był członek PiS-u, premierem był członek PiS-u, komisarzem do spraw rolnictwa był członek PiS-u. Więc do kogo mamy mieć pretensję i do kogo macie państwo pretensję, mówiąc, że to ktoś inny wprowadził.

    (Głos z sali: Do europejskiej partii.)

    Mało tego. Janusz Wojciechowski, będę teraz cytował tylko jego. Janusz Wojciechowski powiedział, że to nie jest polityka jakiegoś Timmermansa, tylko powiedział: To jest polityka moja, która jest emanacją polityki, która powstała na Nowogrodzkiej, a więc polityki PiS-u.

    (Głos z sali: Jaka partia rządziła?)

    (Głos z sali: A jaka rządziła w Polsce?)

    To jest powtórka piątki dla zwierząt. W Polsce wyraziliście wotum nieufności wobec rolników, przenieśliście to na forum Unii Europejskiej, wprowadzając Europejski Zielony Ład.

    Druga rzecz, która legła u podstaw protestów rolników, to to, co się stało w relacjach z Ukrainą. Nadmierny import, zniesienie kontyngentów ilościowych, zniesienie ceł. I też można oskarżać kogokolwiek. Ale znowu zadajmy sobie pytanie: Czy ktoś na tej sali, po tej stronie tej sali miał na to wpływ, skoro ministrem rolnictwa był członek PiS-u, premierem był członek PiS-u, komisarzem do spraw rolnictwa był członek PiS-u? Jakoś nie słyszałem w tamtym momencie, a więc wiosną 2022 r., żeby któraś z wymienionych osób powiedziała ˝nie˝ otwarciu tej granicy. Nie, powtarzaliście ustami waszych polityków, że ten import jest korzystny. Jak na jednym z posiedzeń komisji rolnictwa zapytaliśmy ówczesnego ministra, premiera Kowalczyka, co sądzi o protestach rolników na granicy, którzy sygnalizują, że napływa do Polski zboże z Ukrainy w niekontrolowany sposób, odpowiedział: to są wymysły jakichś organizacji, które podburzają społecznie, bo chcą wywołać jakiś efekt polityczny, a import zboża do Polski jest importem korzystnym. Za chwilę powtórzył to komisarz Wojciechowski, który niedługo potem, na kolejnym posiedzeniu komisji rolnictwa, powtórzył te słowa, mówiąc, że ta wymiana jest dla Polski bardzo korzystna.

    Jak ona jest korzystna? Może podajmy tu już nie tylko przykład zbóż, ale podajmy też przykład malin, które również nie zostały objęte tym embargiem, a których import z Ukrainy ma ogromnie destabilizujący wpływ na sytuację wielu polskich rolników. Maliny nie zostały objęte embargiem, maliny nawet nie były w kręgu zainteresowań, żeby wprowadzić ograniczenie importu z Ukrainy. Mógłbym tu znowu tych polityków cytować. Chcę, żebyście państwo to zrozumieli i nauczyli się, żeby takich błędów w przyszłości nie popełniać.

    Polskie podmioty, które były uczciwe, które kupowały maliny od polskich producentów w 2022 r. i 2023 r., mają dzisiaj te maliny zgromadzone, ale nie mają ich gdzie sprzedać. Kupowały te maliny za grubo ponad 10 zł za 1 kg, chcąc uczciwie zapłacić polskim producentom. Dzisiaj te maliny są warte 22 zł, bo tu trzeba doliczyć koszt schłodzenia i przechowywania. Podmioty, które nadmiernie importowały, którym pozwoliliście na ten import, kupowały maliny za 5, 6, 7 zł za 1 kg. Jak dzisiaj te uczciwe polskie podmioty - częściowo to są polskie rodzinne firmy, które również skorzystały z pomocy europejskiej, które również zastawiły swój majątek - mają wytrzymać konkurencję z takimi nieuczciwymi podmiotami? Doprowadzicie do tego, co już się dzieje, że te firmy bankrutują, te firmy padają, te firmy za chwilę będą elementem postępowań syndykalnych, te firmy za chwilę wyjdą w formie przetargów na rynek i będzie licytacja. I jak myślicie? Kto te firmy przejmie? Przejmą je ci, którzy na tym rynku już stworzyli kilka lat temu monopol.

    (Poseł Tadeusz Chrzan: No ale wy rządzicie teraz.)

    I to wy doprowadzicie do tego, że nastąpi prywatyzacja bis, drugi etap prywatyzacji, bo te firmy trafią w ręce tych, którzy za waszym przyzwoleniem doprowadzili do załamania sytuacji na tym rynku. Mało tego, ci, którzy sprowadzali te maliny, bardzo często korzystali z kredytów preferencyjnych, których im udzieliliście, albo robiąc to złośliwe, albo nieuczciwie, nie wiedząc o tym, albo nieuczciwie, wiedząc o tym i świadomie pozwalając na to. To jest analiza prawdziwych przyczyn protestów polskich rolników.

    Teraz jak z tego wyjść? Mówicie, że wprowadziliście embargo, chwaląc się tym, że to świetne działanie, że taką mieliście odwagę. Embarga nie wprowadziliście dlatego, że dokonaliście analizy rynku.

    (Poseł Tadeusz Chrzan: Ale konkrety, konkrety.)

    Embargo wprowadziliście tylko dlatego, że zbliżały się wybory parlamentarne, bo gdybyście troszczyli się o polskich rolników, to nie wprowadzilibyście tego embarga 15 kwietnia 2023 r., tylko...

    (Poseł Tadeusz Chrzan: Konkrety, co zrobicie.)

    ...nie pozwolilibyście na otwarcie europejskiego rynku na import z Ukrainy, a pozwoliliście na to. Ani jeden głos z waszej strony nie mówił wówczas, że trzeba zatrzymać dopływ produktów z Ukrainy na rynek europejski.

    A więc nie szukajcie dzisiaj winnego w jakimkolwiek innym miejscu niż wśród was. Wy doprowadziliście do tej sytuacji i też nie próbujcie teraz tych słusznych protestów rolników, tak, tych zmarzniętych rolników, tak, tych, którzy dzisiaj stoją na granicy, tak, tych, którzy dzisiaj blokują ronda, przekuć na to, żeby powiedzieć, że to nie wy doprowadziliście do tego, że oni musieli iść na ulice. To już jest skandal, jak to robicie. Wy dzisiaj powinniście się schować, powinniście w tej sprawie nie zabierać głosu, powinniście ewentualnie powiedzieć tylko jedno słowo, powiedzieć ˝przepraszam˝ tym rolnikom za to, że wasza błędna polityka, skupiona tylko na wyzysku politycznym tych ludzi, doprowadziła do ich tragedii.

    (Poseł Tadeusz Chrzan: Nie podajesz żadnego konkretu, co zrobicie.)

    I teraz co z tym zrobić? Minister Siekierski przedstawił kilka rozwiązań. Nie jest oczywiście łatwo wprowadzić takie embargo, jak wy proponujecie, jak wy nalegacie na takie embargo. W tej sprawie trzeba uzyskać zgodę całej Komisji Europejskiej...

    (Poseł Tadeusz Chrzan: Aha.)

    ...ale są zapowiedzi, które przedstawił minister, w zgodzie z prawem europejskim, że jeżeli na rynku któregoś produktu dojdzie do załamania albo jeżeli przewidujemy załamanie tego rynku, to każdy kraj członkowski będzie mógł wprowadzić ograniczenia w imporcie. To jest rozwiązanie, które pozwoli chronić polski rynek wewnętrzny, polskich producentów przed importem, czego wy nie umieliście zrobić, bo oprócz szukania wszędzie dookoła wrogów, szczególnie w Komisji Europejskiej, gdzie nie umieliście rozmawiać, doprowadziliście do tragedii. Trzeba umieć rozmawiać i prowadzić dialog z innymi, a nie tylko próbować uderzać pięścią w stół i przekonywać do swoich racji, a racji nie macie, także przekonywać do tych racji wtedy, kiedy toczyła się dyskusja na temat zielonego ładu, na temat otwarcia tego rynku.

    (Poseł Tadeusz Chrzan: Cały czas mówisz o przeszłości.)

    Doprowadziliście do tego, że wiele polskich firm, polskich podmiotów dzisiaj przeżywa tragedię gospodarczą, polscy rolnicy przede wszystkim. Ci uczciwi, którzy kupowali od polskich rolników, są na drugim miejscu. Jedni i drudzy mają dzisiaj ogromne problemy, bo koszty wzrosły, także wskutek waszej bezradności albo bezsilności, albo celowych działań, a z drugiej strony nie mają możliwości uzyskania za swoje produkty dobrych cen.

    Ale zaczynacie prowadzić jeszcze jedną perfidną grę. Wykorzystujecie dzisiaj polskich rolników - tu mówię mocne słowa - którzy nie raz są poddawani prowokacjom, którzy mogą dzisiaj spowodować, że ten proces, który leży w interesie Polski, doprowadzi do tego, że konflikt zakończy się na korzyść Ukrainy, proces, żeby nie było złych relacji między Unią Europejską a Ukrainą, żeby nie było złych relacji między Polską a Ukrainą. Doprowadziliście do tego, że bezradni, zrozpaczeni polscy rolnicy są dzisiaj przez niektóre środowiska wykorzystywani do tego, aby te relacje popsuć i zniszczyć. I to już jest fundamentalnie zła polityka prowadzona przez was.

    Chciałem też powiedzieć, że to, co proponuje minister Siekierski w spokojnych, racjonalnych, rozsądnych słowach, wykorzystanie jego dobrej pozycji i znajomości prawa europejskiego, jego kontaktów z politykami europejskimi, ale także to, co robi w relacjach z Ukrainą w rozmowach bilateralnych, i to, co dzisiaj zapowiedział, mówiąc o uszczelnieniu kontroli na granicach, bo to przecież nie rolnicy mają te granice kontrolować, to mają kontrolować służby... Zastanówcie się, co z tymi służbami zrobiliście w ciągu 8 minionych lat, gdzie te służby były likwidowane, a gdzie te służby były rozbudowywane.

    (Poseł Tadeusz Chrzan: Obsesję masz na tym punkcie. Powiedz coś konkretnego.)

    To są błędy, do których doprowadziliście, a które minister Siekierski ze swoim zespołem będzie naprawiał. Jestem głęboko przekonany, że ku zadowoleniu polskich rolników, z problemami, bo te rozmowy nie idą łatwo (Dzwonek), doprowadzimy do tego, że poprawimy sytuację polskich rolników, uratujemy przyszłość ich gospodarstw, polskich firm, a zaniedbania, do których wy doprowadziliście, postaramy się zniwelować. Dziękuje bardzo. (Oklaski)

    (Poseł Tadeusz Chrzan: Nic nie powiedziałeś konkretnego, nic.)