Poseł Marek Sowa

Stenogram

51. punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy budżetowej na rok 2024 (druk nr 125).

Poseł Marek Sowa:

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przyznam szczerze, że jak słuchałem pierwszego wystąpienia pana Budy, który tak troskliwie mówił o mieszkaniach, to rozczuliłem się.

    (Poseł Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk: Dobrze, że się pan nie rozpłakał.)

    Nie wiem, czy państwo wiecie, ale wasz zagubiony lider Jarosław Kaczyński o ˝Mieszkaniu+˝ mówił, że to totalne fiasko, że ten program wam się nie udał. Przez 8 lat ile? 20 tys. wybudowaliście? Wyście mniej mieszkań wybudowali... Nikt w historii po prostu nie ma szansy się z wami porównywać. Całkowita katastrofa.

    (Głos z sali: Drewniane domy.)

    Drewniane domy tutaj przypominają. Wiecie, ile tych domów wybudowaliście? Pewnie 30. A jaka kasa popłynęła. Bo dla was nie liczyło się to, jaki jest efekt dla ludzi. Dla was liczy się tylko to, ile jest w waszych kieszeniach. Na tym poprzestańmy, bo całe 8 lat to było jedno wielkie rozkradanie Polski.

    Przyznam szczerze, że ten moment, w którym dzisiaj debatujemy nad projektem budżetu państwa na 2024 r., jest momentem szczególnym i trudnym, bo sytuacja też jest wyjątkowa. Zgliszcza, jakie zostawiliście w finansach publicznych, są po prostu katastrofalne. Zdaję sobie sprawę, że nawet jeśli się wprowadza korekty i robi się jakiś ruch, żeby można było funkcjonować, to to nie zdejmuje odpowiedzialności z nowego rządu, żeby zrobić rzetelny audyt finansów publicznych, żeby przywrócić transparentność. Ale na to jest potrzebny po prostu czas. My o tym doskonale wiemy i nie mam żadnych wątpliwości, że te zapowiedzi pana ministra Domańskiego zostaną zrealizowane, bo musimy ustabilizować finanse publiczne tak, aby zapewnić Polsce bezpieczeństwo finansowe.

    Dzisiaj zostawiacie polską gospodarkę na skraju recesji - zerowy wzrost gospodarczy za trzy kwartały bieżącego roku. Wiecie, kiedy była taka sytuacja poza 2020 r.? W 1991 r. Nigdy Polska nie miała recesji. Musiał przyjść PiS, żeby pokazać, że możemy ją mieć.

    Kolejna kwestia, która jest bardzo istotnym elementem, to jest oczywiście ogromny deficyt finansów publicznych. Zdaję sobie sprawę, że z tego radykalnego i ogromnego deficytu będziemy wychodzili pewnie przez kilka najbliższych lat, ale w mojej ocenie to jest jedyna i niezbędna droga, którą trzeba pokonać.

    Chcę zwrócić uwagę w tym swoim wystąpieniu na kilka elementów, które w przedłożonym projekcie budżetu zostały wprowadzone w ostatnich dniach. Posłuchajcie państwo tego. 24 mld zł więcej subwencji oświatowej. Wiecie, co to jest 24 mld zł więcej? To jest tyle, o ile wyście zwiększyli przy 50-procentowej inflacji na przestrzeni ostatnich 8 lat subwencję, od 2015 r. do 2023 r. 1 rok w 4 dni, 2024 r. (Oklaski) - po to, by zapewnić nauczycielom 30-procentowe podwyżki wynagrodzeń, bo doprowadziliście ten zawód... Znęcaliście się nad nim zupełnie świadomie. My staramy się przywrócić prestiż zawodu nauczyciela po to, aby wychowaniem naszych dzieci zajmowali się po prostu ludzie, którzy będą mogli godnie zarabiać.

    Przywróciliśmy 3200 mln zł subwencji rozwojowej, którą wy skasowaliście. I będzie też uczciwy podział tej subwencji, to bardzo ważne: 60% według liczby mieszkańców, 40% według udziału PiT-u z 2021 r. Kwota 2300 mln trafi na wzrost wynagrodzeń dla nauczycieli w przedszkolach samorządowych. To więcej niż państwo dawało w ubiegłym roku, ten wzrost jest większy niż suma wszystkich środków przekazanych w tym roku.

    Tak, pani marszałek, zaniechaliście po prostu reformy w systemie edukacji, zrobiliście to zupełnie świadomie, bo chcieliście budować, po prostu wychowywać dzieci na swoją modłę. To się już skończyło i nie wróci.

    Ale przejdę też do innych elementów, które są niezwykle ważne. Oczywiście skutkiem wzrostu tych nakładów na edukację, na wynagrodzenia dla nauczycieli jest też gigantyczny wzrost subwencji dla jednostek samorządu terytorialnego. W roku 2024 będzie to 118 mld zł, blisko o 40% więcej niż w 2023 r. Rosną również dotacje, tj. 30 mld zł - subwencja wyrównawcza, dla gmin - 24,5% w górę, dla powiatów - 55% w górę, dla województw - 11%. Wrócił Krajowy Plan Odbudowy, więc będzie można realizować, finansować inwestycje - to jest niezwykle istotne - ale również chodzi tu o fundusze z budżetu europejskiego na lata 2021-2027. Mówił też o tym pan minister, to jest niezwykle ważne.

    Na koniec muszę poruszyć jedną kwestię. Mam do pana ministra Domańskiego osobistą prośbę, żeby przeglądnął te wszystkie projekty. Rząd PiS-u finansował, właściwie uzależniał samorządy, ograniczając ich dochody własne, od tzw. finansowania pozabudżetowego w ramach Programu Inwestycji Strategicznych. Skrót PIS znalazł się w tej nazwie nieprzypadkowo. Tylko w ostatnich tygodniach rozstrzygnięto konkursy na ponad 30 mld zł, bez żadnych kryteriów, bez żadnych zasad. I tak np. 4 października, program rozwoju stref przemysłowych - 4300 mln zł na 79 projektów. (Oklaski) Chcę wam powiedzieć, że nie miało to nic wspólnego ze strefami przemysłowymi. I chciałbym, aby pan minister zweryfikował te projekty, bo projekty typowo strefowe nie uzyskały dotacji, bo kasa trafiła tam, gdzie rządzą po prostu PiS-owcy. Kolejny, dokładnie taki sam program: ˝Rozświetlamy Polskę˝ - 1 mld zł, rozstrzygnięty już po wyborach, 4 grudnia, kasa wyłącznie do PiS-owców. Nie stać nas na to, żeby...

    (Głos z sali: Dla was ma iść...)

    Nie: dla was, dla Polski ma iść, dla polskich obywateli, bo mieszkają oni w każdej gminie ...

    (Poseł Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk: Dla Polski, dla polskich gmin.)

    ...a nie tylko w gminach zarządzanych przez PiS.

    (Głos z sali: Samorządowcy się ucieszą.)

    I wreszcie trzeci. Siódma, ósma edycja programu PiS-u - 26 mld zł i to samo. Te projekty mają tylko czeki, panie ministrze, nie ma nigdzie żadnej umowy. Proszę to zweryfikować, a jeśli jest możliwość - rozpisać po prostu uczciwy konkurs na te wszystkie środki. Dziękuję bardzo. (Oklaski)