Posłanka Kamila Gasiuk-Pihowicz

Stenogram

50. punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie usunięcia skutków kryzysu konstytucyjnego w kontekście pozycji ustrojowej oraz funkcji Krajowej Rady Sądownictwa w demokratycznym państwie prawnym (druki nr 118 i 118-B).

Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Słyszeliście te krzyki? Słyszeliście te krzyki i fantasmagorie przedstawiciela kasty, która właśnie chciała być wyjęta spod prawa, aby zachować bezkarność.

    (Głos z sali: Kamilo, to ty krzyczysz zawsze.)

    Szanowni Państwo! Dobrze, niech krzyczą, naprawdę niech krzyczą - widać, że boli ich przywracanie normalności i praworządności - ale my nie ustąpimy, krok po kroku przywrócimy niezależne sądy i niezależna prokuratura i niezależne sądy rozliczą wszystkich, którzy łamią prawo. (Oklaski)

    Szanowni Państwo! Chcę zacząć od słów, które skieruję do tych, którzy byli bohaterami ostatnich lat. Ponad 6 lat temu, w lipcu 2017 r. z zapalonymi świecami w rękach Polki i Polacy wyszli na ulice w obronie niezależnych sądów. Wyszli tłumami, tak jak to było pod Pałacem Prezydenckim czy na placu Konstytucji w Gdyni. Protesty odbywały się w setkach małych miast, np. w Mińsku Mazowieckim wychodziło ponad 100 osób. Ludzie protestowali w grupach kilkuosobowych. Tak było w Grajewie, w Krotoszynie. W Węgrowie wychodziły nawet pojedyncze osoby. Te świece zapalane przez obywateli wskazywały słuszną drogę w tych trudnych minionych czasach. Były znakiem nadziei w obliczu trudności, nadziei na to, że ciemne mroki bezprawia kiedyś ustąpią przed światłem praworządności. Wszystkim tym protestującym, tym dzielnym ludziom, obrońcom niezależnych sądów w imieniu Koalicji Obywatelskiej bardzo dziękuję. Dziękuję także tym sędziom, którzy szli wyprostowani wśród tych, co byli na kolanach, i wśród tych, którzy swoje kariery postawili ponad praworządność i przyzwoitość. Każdy z was był jedną z tych 10 tys. barykad praworządności, o których mówił sędzia Tuleya. On sam przecież wrócił do orzekania po ponad 700 dniach zawieszenia. Dziękujemy, że właśnie tak rozproszony, ale niezłomny sposób broniliście konstytucji i prawa obywateli do niezawisłego sądu. Przecież nie dla siebie wychodziliście na ulice, np. w Marszu Tysiąca Tóg, gdy wspólnie z przedstawicielami innych zawodów prawniczych, adwokatami i radcami prawnymi w takiej dostojnej ciszy pokazywaliście swój sprzeciw wobec ustawy, która miała wam nałożyć kaganiec.

    (Głos z sali: Tak, oczywiście.)

    Nie musieliście. Mogliście przyjmować awanse od ministra sprawiedliwości, od upolitycznionej neo-KRS, mogliście sprzedawać po prostu swoją przyzwoitość, bo to się wtedy opłacało. Mogliście, tak jak np. szefowa neo-KRS-u, szkolna koleżanka byłego ministra sprawiedliwości, zacząć od diety w wysokości 30 tys. w 2018 r. i skończyć kwotą blisko 0,25 mln zł w 2023 r., by w ten sposób w 5 lat zarobić ponad 500 tys. zł, czyli ponad 0,5 mln zł. Mogliście, tak jak inni nielegalni członkowie neo-KRS-u, chociażby tacy jak pan Dariusz Drajewicz, który przed dobrą zmianą ze dwadzieścia razy bez skutku ubiegał się o awans w sądzie okręgowym, dorobić miesięcznie ok. 15 tys. zł. Mogliście dostawać dietodniówki za 20 min pracy w wysokości ok. 1 tys. zł, jak to było bodajże 14 grudnia. Mogliście, ale tego nie zrobiliście, bo codziennie, nie tylko na Marszu Tysiąca Tóg, broniliście praw obywateli. Wiemy, jaki był tego koszt. Pamiętamy, że spotykały was wtedy szykany, dyscyplinarki, kary finansowe, ale pamiętamy też, że to państwo dawaliście nam wszystkim siłę w tej beznadziejnej rzeczywistości. Jednak wierzę w to, że już po kilku dniach widzicie, że państwa walka miała sens. Polki i Polacy wam naprawdę bardzo wiele zawdzięczają. Jeszcze raz dziękuję.

    Uchwała w sprawie usunięcia skutków kryzysu konstytucyjnego w kontekście pozycji ustrojowej oraz funkcji Krajowej Rady Sądownictwa w demokratycznym państwie prawnym to jest krok absolutnie niezbędny. Sejm, przedstawicielski organ władzy, musi nazwać bezprawie po prostu bezprawiem. Nazywanie po imieniu sytuacji, z którą mamy do czynienia od kilku lat, jest po prostu niezbędnym krokiem do naprawy Rzeczypospolitej. 7 dni mija od dnia zaprzysiężenia rządu Donalda Tuska. Te 7 dni symbolizują całość i pewne dopełnienie. Tego właśnie dnia przyjmiemy coś, co stanowi dla nas takie swoiste credo.

    Dotychczasowe orzecznictwo europejskich sądów, polskich sadów najwyższego szczebla oraz opinie prawne zostają zebrane i mocą uchwały stają się głosem suwerena. Suweren, oddając władzę koalicji 15 października, jednoznacznie wyznaczył kierunek i cel tych zmian. Koniec chaosu, koniec politycznych nominacji, koniec traktowania sądów jak własnego folwarku. Sądy nie mogą się wciąż zajmować sobą. Przed nami jest naprawdę bardzo wiele wyzwań: przyspieszenie postępowań, informatyzacja, wykorzystanie sztucznej inteligencji, odbudowa komisji kodyfikacyjnych czy po prostu podniesienie zaufania obywateli do wymiaru sprawiedliwości. To wszystko wymaga spokoju i harmonii w systemie. I ta uchwała to jest właśnie wielki pierwszy krok ku temu. I każdy, kto będzie przeciwko tej ustawie, będzie bronił bezprawia, pazerności, stanowisk politycznych nominatów w neo-KRS-ie, w Sądzie Najwyższym, w sądach powszechnych. Już niedługo będziemy prezentowali odpowiednie projekty ustaw. Pierwsze będą już w styczniu. Żaden organ nie powinien już podejmować współpracy z nielegalną Krajową Radą Sądownictwa. W ramach lojalnej współpracy między instytucjami oczekujemy, że to jednoznaczne stanowisko Sejmu wyrażone w drodze uchwały będzie przestrzegane przez wszystkie instytucje publiczne. Wszystkie organy wzywamy do niehonorowania decyzji nielegalnego organu, bo nie mogą one dalej przykładać ręki do wyboru kolejnych neosędziów.

    (Poseł Janusz Kowalski: To, co pani mówi, to jest przestępstwo. To jest przestępstwo, panie marszałku.)

    Każdy, kto się do tego nie dostosuje, każdy, kto będzie lekceważył tę uchwałę, będzie pogłębiał chaos i będzie narażał Skarb Państwa na koszty z tytułu odszkodowań i zagrażał stabilności finansowców państwa. Taka współpraca będzie działaniem na szkodę interesu państwa. I to właśnie przedkładanie swojego interesu i swojej pensji nad interes państwa, m.in. przez tę nielegalną piętnastkę, to nie jest już sprawowanie władzy. To jest uzurpacja, za którą te osoby powinny ponieść stosowną odpowiedzialność. Bycie nieprzyzwoitym nie może się dłużej opłacać.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zdanie Polaków i Polek jest absolutnie najważniejsze. 53% respondentów chce przywrócenia niezawisłości sędziowskiej. 52% chce zbudowania niezależnej KRS. Przywrócenia niezawisłości sędziowskiej chce ponad 53% obywateli. To jest opinia z listopada tego roku. Więcej Polaków nie ufa sądom, niż im ufa. Wśród firm wskaźnik zaufania do sądownictwa wynosi raptem 25%. Gorzej jest tylko na Cyprze. Do 80%, jak jest np. w Finlandii, Malcie czy Danii, jest naprawdę bardzo daleko po tych 8 latach rządów PiS-u. Społeczeństwo ma dzisiaj większe zaufanie do systemu sądowniczego, gdy sądy są uznawane po prostu za niezależne. I to właśnie zaufanie jest kluczowe dla funkcjonowania demokratycznego społeczeństwa, bo pozwala obywatelom wierzyć, że sądy będą rozstrzygały spory w sposób sprawiedliwy i zgodny z prawem. Niezależność sądów pomaga także zapobiegać nadużyciom władzy, również naszej władzy. My się tego nie boimy.

    (Głos z sali: Jak dzisiaj.)

    Ta uchwała jest niezbędna, oczekiwana. Ta uchwała to jest nasz obywatelski i patriotyczny obowiązek. Ta uchwała to jest zwieńczenie łańcucha światła, które tworzyli wspólnie z niezawisłymi sędziami wolni obywatele. Niezależnych sądów nadszedł już czas. (Oklaski)

    (Głos z sali: Brawo!)