Posłanka Joanna Borowiak

Stenogram

9. punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Poseł Robert Telus:

    Bardzo dziękuję.

    Panie Ministrze! Pan wie o tym, że w ostatnich dniach, 2 dni temu przez Polskę przetoczył się wielki protest rolników, największy od wielu lat, od wielu lat takiego protestu nie było. W 250 miejscach, miejscowościach w Polsce na ulice wyjechali rolnicy, którzy nie zgadzają się z polityką, którą prowadzi zarówno Unia Europejska, jak i obecny rząd. Były takie trzy filary problemów.

    Pierwszy filar to jest właśnie ten dotyczący Unii Europejskiej. Pytanie, czy ministerstwo, rząd - bo tutaj bardziej rząd - przeciwstawi się tej lewackiej polityce, która jest prowadzona w Unii Europejskiej, a która zwija polskie i europejskie rolnictwo? Mamy tutaj na myśli, rolnicy mają na myśli wyłączenie 4% gruntów, zalanie następnych 4% gruntów i obniżenie poziomu stosowania środków ochrony roślin o 50% - bo jest taka propozycja w Unii Europejskiej. Ostatnia sprawa to zmniejszenie o 90% wytwarzania CO₂, dwutlenku węgla. Wiemy, panie ministrze, pan chyba też się na tym dobrze zna, że to jest całkowite zamknięcie europejskiego i polskiego rolnictwa. To powiedziała pani minister obecnego rządu. To pokazuje, że ta lewacka polityka, która była prowadzona w Unii Europejskiej i przez pana Donalda Tuska, dalej jest proponowana przez obecny rząd. Co w tej kwestii robi ministerstwo, żeby zapobiec temu zwijaniu rolnictwa?

    Drugi filar tych protestów to oczywiście Ukraina i sprawa propozycji licencjonowania. Przed chwilą pan minister już na to odpowiadał. Taka propozycja była na stole. Wcześniej ja się na to nie zgadzałem, polska strona się na to nie zgadzała, bo w momencie gdy na Ukrainie jest wojna i tak wielka korupcja (Dzwonek), jest to niebezpieczne dla Polski. To nie jest dobre rozwiązanie. Rumunia poszła w tym kierunku i dzisiaj tego żałuje, chce się z tego wycofać. To jest bardzo złe.

    Trzeci filar tych protestów to pytanie, dlaczego polski rząd nie uruchamia jeszcze możliwości otrzymania pomocy z Unii Europejskiej. Taka możliwość jest. Będzie zgoda, jeżeli tylko o to wystąpicie. Mowa o pomocy paszowej, nawozowej, paliwowej, kredytowej. To stosował rząd Prawa i Sprawiedliwości. Dlaczego jeszcze nie uruchamiamy tej pomocy dla polskiego rolnictwa?

9. punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Stefan Krajewski:

    Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziękuję za te pytania, które się pojawiły, ale dziwię się, że zadaje je minister, który przez ostatnie 8 lat kreować miał politykę rolną państwa. Niestety zaniechania, których się dopuściliście przez te 8 lat, doprowadziły do tego, że dzisiaj rolnicy protestują. Bo oni nie mieli powodów, żeby protestować wobec polityki rządu, który tak naprawdę rządzi dopiero 6 tygodni. Większość decyzji bądź brak tych decyzji spowodowały to, co się dzieje.

    Pytał pan o dopłaty do zbóż, do paliwa, do nawozów. W bieżącym roku planowane jest uruchomienie pomocy dla producentów kukurydzy. O to wnioskowali rolnicy i takie dopłaty będą.

    (Poseł Robert Telus: To są nasze...)

    To my zawarliśmy to w budżecie i będziemy to realizować.

    Co do zboża to niestety poprzez jego niekontrolowany napływ, którego nie zablokowaliście w odpowiednim czasie, doprowadziliście do tego, że sytuacja była bardzo trudna. Elewarr ma tylko 10% wykorzystania powierzchni magazynowej, a i tak wygenerował 120 mln straty za ubiegły rok. Pewnie trzeba będzie skierować sprawę do prokuratury i zbadać, kto za ten stan rzeczy odpowiada.

    Panie Ministrze! Jeżeli chodzi o dopłaty do paliwa, to oczywiście zagwarantowaliśmy kwotę w wysokości 1663 mln. To będzie 1,46 zł do litra.

    (Poseł Robert Telus: A było 2 zł.)

    Było 1,20 zł za I półrocze 2023 r. Sytuacja na rynku zbóż jest trudna. Będziemy o tym pamiętać i reagować, jeżeli pojawi się trudniejsza sytuacja na rynku paliwa. Tak samo przygotujemy odpowiednie środki i odpowiednie rozwiązanie. Jesteśmy na to gotowi.

    Jeśli chodzi o nawozy, to znowu na skutek nieodpowiedzialnych decyzji poprzedniego rządu były rekordowe ceny nawozów. Trzykrotnie droższy mocznik, saletra. Dzisiaj te ceny są zupełnie inne, aczkolwiek też monitorujemy sytuację. Dzisiaj rolnicy nie mówią, tak jak wtedy, że ich nie stać na zakup nawozów. Oczywiście, jeżeli sytuacja będzie się zmieniać, będziemy reagować.

    Co tyczy się tej polityki Unii Europejskiej, to faktycznie rolnicy sprzeciwiają się zwiększaniu nacisku, jeśli chodzi o normy klimatyczne, środowiskowe. Rolnicy często zgłaszają, że nie będą w stanie ich spełnić. Oczywiście stanowisko rządu przyjęte wobec tego projektu, który pojawił się w Komisji Europejskiej, jest negatywne zarówno co do przeniesienia ujętych w strategii ˝Od pola do stołu˝ 50-procentowych celów redukcyjnych dotyczących stosowania środków ochrony roślin, całkowitego zakazu stosowania środków ochrony roślin na obszarach wrażliwych, licznych obciążeń administracyjnych nakładanych na rolników i administrację, jak i co do szerokich i niedoprecyzowanych kompetencji dla Komisji Europejskiej. Na to się nie zgadzamy. Pan minister Siekierski buduje koalicję państw, które oczywiście mają takie samo zdanie.

    Jeśli chodzi o nawozy, to obecnie na forum europejskim nie toczą się prace legislacyjne w zakresie ograniczenia stosowania nawozów. Natomiast 1 grudnia 2023 r. Komisja Europejska rozpoczęła konsultacje publiczne w zakresie oceny dyrektywy azotanowej. Tutaj też będziemy zgłaszać swoje kwestie.

    Co do kwestii, o którą pan pytał, redukcji o 90% CO₂, to pytanie to należałoby skierować do ministerstwa klimatu.

    (Poseł Robert Telus: A to jest ten sam rząd chyba.)

    Spokojnie.

    W tym zakresie chciałbym podkreślić, że nie ma stanowiska rządu w tej sprawie, gdyż nie został jeszcze przedstawiony wniosek legislacyjny Komisji Europejskiej. Rząd zajmie stanowisko, kiedy taki wniosek zostanie przedstawiony.

    Jeśli chodzi o relacje z Ukrainą, to mówił o tym wcześniej pan minister Adam Nowak. Polityka polega na dialogu i my taki dialog prowadzimy zarówno ze stroną ukraińską, jak i z Komisją Europejską. Przygotowujemy rozwiązania na szczeblu kierownictwa ministerstwa, ale też na szczeblu technicznym. Pracownicy, dyrektorzy ministerstwa spotykają się na spotkaniach roboczych, ustalają te najważniejsze zapisy. Jeśli chodzi o to, że rolnicy protestują, to - tak jak powiedziałem - rozumiemy tę potrzebę protestów, tylko że te protesty zostały przeprowadzone o 2 lata za późno, bo trzeba było protestować wtedy, kiedy polski rząd przygotowywał krajowy plan strategiczny i te wszystkie kwestie w nim zawarł.

    Przypomnę, że za koncepcję polityki rolnej w Komisji Europejskiej odpowiada komisarz z Polski pan Janusz Wojciechowski, wywodzący się ze środowiska Prawa i Sprawiedliwości. Warto więc uruchomić komisarza, wykorzystać jego możliwości i przeprowadzić te potrzebne zmiany i reformy (Dzwonek), za którymi oczywiście jesteśmy. (Oklaski)

    (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Piotr Zgorzelski)

9. punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Poseł Andrzej Gawron:

    Panie Ministrze! Dziękuję za te wyjaśnienia, ale myślę, że teraz wy ponosicie odpowiedzialność za te decyzje, które są podejmowane, i za tę politykę, która jest kreowana w Unii Europejskiej. Z tego, co media donoszą, wynika, że to właśnie przedstawiciel waszego rządu przedstawił, że redukcja CO₂ ma być zwiększona nawet do 90%. I proszę tutaj nie zrzucać odpowiedzialności na inne resorty, tylko też zająć stanowisko w tej sprawie.

    Ja chciałbym dopytać, jeżeli chodzi o strategię wejścia Ukrainy do Unii Europejskiej, ponieważ tutaj jest bardzo duże zagrożenie i rolnicy się tego obawiają, że przy okazji właśnie tych uregulowań niestety mogą mieć dużo mniejszą możliwość konkurencyjności.

    Jeszcze poseł Telus.

9. punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Poseł Robert Telus:

    Tylko dopytam, bo pan już ładnie ocenił, kto jest winien - wszyscy wokół winni. Ja tylko dopytam: Czy będzie pomoc dla rolników? Bo rolnicy o to pytają. Czy będziecie kontynuować to, co myśmy rozpoczęli, pomoc co do nawozów, zbóż, kukurydzy i paliwa? Czy będziecie to po prostu kontynuować? To, że pan już ocenił, kto jest winien - wszyscy wokół, tylko nie pan (Dzwonek), to my to widzimy, ale ja pytam o pomoc, czy będzie kontynuowana ta pomoc. Proste.

9. punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Stefan Krajewski:

    Dziękuję panom posłom za to pytanie.

    Oczywiście w miarę potrzeb i możliwości taka pomoc będzie rolnikom przyznawana. Natomiast rolnicy wcale nie chcą dopłat do produkcji, wcale nie chcą... chcą po prostu, żeby ta produkcja była opłacalna. I to jest zadanie ministra rolnictwa i rozwoju wsi, a nie dopłaty do każdego obszaru, tak naprawdę: do problemów, które poprzedni rząd sam sobie wygenerował, i trzeba było później szukać ogromnych środków, żeby dopłacać do wszystkiego. Rolnictwo nie może polegać na tym, że rząd będzie dopłacał do każdego działania, tylko musi się opłacać produkować. Tak jak powiedziałem, gdzie było działanie spółek Skarbu Państwa, które wygenerowały takie straty? Gdzie było wsparcie rządu? Rzecz nie polega na tym, żeby w każdym obszarze szukać dopłat.

    Te środki są zabezpieczone, budżet, przecież to poprzedni rząd przygotował, my przyjęliśmy stosowne poprawki. Zabezpieczyliśmy środki i na kukurydzę, o której mówiliśmy, i na zwiększenie puli na kredyty płynnościowe. Oczywiście te środki są zabezpieczone. Jeżeli będą potrzebne kolejne środki, to przecież w trakcie roku będzie nowelizacja budżetu, przyjmiemy potrzebne środki i będziemy wspierać polskich rolników.

    Ale działamy dwutorowo, bo z drugiej strony występujemy do Komisji Europejskiej o uproszczenia, o dalsze derogacje tych zapisów, które zupełnie niepotrzebnie się pojawiły, bo trzeba było wcześniej, na poziomie tworzenia KPS-u, przygotować takie rozwiązania, żeby rolnicy mogli korzystać. Faktem stało się to, o czym mówiliśmy, że poprzedni rząd tak przygotował rozwiązania, że podstawowa dopłata do 1 ha to 118 euro - niska dopłata, z której rolnicy dzisiaj są niezadowoleni, bo przecież pierwsze decyzje... Co prawda w formie zaliczek otrzymują, ale kolejne dopłaty w tej chwili będą otrzymywać.

    (Poseł Andrzej Gawron: A strategia wyjściowa była...)

    Jeżeli chodzi o Ukrainę, to oczywiście musimy się na to przygotować. Z jednej strony Ukraina dzisiaj korzysta z jednolitego rynku europejskiego, z drugiej strony nie musi spełniać tych norm i zobowiązań, które muszą spełnić polscy rolnicy. A więc musimy się do tego przygotować. Trwają prace, ale to będą też dwustronne, bilateralne ustalenia. Chcemy wspierać Ukrainę, ale na pewno nie kosztem polskich rolników, polskich przedsiębiorców. I to czynimy. Rząd jest otwarty na dyskusję merytoryczną, dyskusję zarówno z rolnikami, jak i z organizacjami branżowymi, ale oczywiście jeżeli będą padać dobre sugestie, pomysły ze strony posłów opozycyjnych, to też (Dzwonek) będziemy je analizować, bo my mamy trochę inną politykę niż poprzedni rząd. Dziękuję. (Oklaski)