Poseł Jacek Czerniak

Stenogram

9. punkt porządku dziennego:

Informacja bieżąca.

Minister Rozwoju i Technologii Krzysztof Hetman:

    Bardzo dziękuję.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kwestia nadmiernych obciążeń fiskalnych, finansowych i administracyjnych jest prawdziwą zmorą polskich przedsiębiorców. Oczywiste jest, że nie mogą oni funkcjonować w próżni prawnej i instytucjonalnej. Trzeba dbać jednak o to, by stawiane przed nimi wymogi nie tłumiły ich potencjału i możliwości. Z tego względu nakładanie nowych obowiązków każdorazowo musi być rozpatrywane pod kątem zasadności, zasady proporcjonalności.

    Potrzebne są także rewizja i ewaluacja dotychczasowych obciążeń firm oraz zadanie pytania, na ile takie regulacje realizują cele, którym miało przyświecać ich wprowadzenie. W tym kontekście ubezpieczenia społeczne stanowią zagadnienie niezwykle złożone i wieloaspektowe. Z jednej strony bowiem odgrywają one ważną rolę w zakresie świadczeń polityki socjalnej oraz solidarności i sprawiedliwości społecznej pomiędzy poszczególnymi grupami społeczeństwa oraz pomiędzy pokoleniami, z drugiej natomiast, ze względu na wysokie bieżące koszty, mogą stanowić barierę dla firm, zwłaszcza tych mniejszych, które zwyczajnie mogą nie być w stanie przeznaczać środków na ten cel. Polski przedsiębiorca jest samodzielny, ale nie oznacza to, że ma zostać pozbawiony przez państwo ochrony i pozostawiony przez państwo samemu sobie. Właśnie z tego względu potrzebne jest poszukiwanie rozwiązań, które zapewnią w zakresie obciążeń ubezpieczeniowych przedsiębiorców odpowiednią równowagę pomiędzy wspomnianą przeze mnie zasadą sprawiedliwości społecznej a pomocą ze strony państwa. Do tej pory firmy, zwłaszcza te najmniejsze, mogły korzystać z tzw. pasa startowego, na który składały się: tzw. działalność nierejestrowa, ulga na start, preferencyjny ZUS oraz ˝Mały ZUS plus˝. Dzięki tym rozwiązaniom startujący przedsiębiorcy mogą przez pewien czas nie podlegać pod ZUS, a następnie korzystać ze składek niższych niż ryczałtowe.

    Wysoka Izbo! Proszę państwa, mogę z zadowoleniem poinformować, że wkrótce system ten zostanie komplementarnie uzupełniony o nową instytucję, tzw. wakacje składkowe. Dwa dni temu, we wtorek, Rada Ministrów przyjęła przygotowany przez moje ministerstwo projekt odpowiedniej ustawy, który, mam nadzieję, w najbliższych dniach stanie się przedmiotem obrad Wysokiej Izby. Projekt ten stanowi realizację jednego z najistotniejszych przyrzeczeń nowego rządu. Podlegał on rozległym i transparentnym uzgodnieniom ze stroną społeczną, a także rozmowom, nie ukrywam, że często także skomplikowanym, dlatego że wszystkim zależało na tym, by przygotowana przez nas instytucja jak najlepiej odpowiadała potrzebom społecznym, mieszcząc się jednak w bieżącym reżimie finansowo-budżetowym państwa. Zgodnie z naszą propozycją z wakacji składkowych będą mogli skorzystać przedsiębiorcy wpisani do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, którzy oprócz samych siebie ubezpieczają co najwyżej dziewięć innych osób oraz którzy osiągają roczne przychody na poziomie nieprzekraczającym równowartości 2 mln euro. Rozwiązanie to jest zatem kierowane do najmniejszych przedsiębiorców. W jednym dowolnie wybranym przez przedsiębiorcę miesiącu w roku będzie on mógł zaniechać odprowadzania składek na własne ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, a także składek za siebie na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy. Mówimy tu w 2024 r. o zmniejszeniu wydatków firm o ok. 1600 zł. Składki na ubezpieczenie społeczne zostaną pokryte przez państwo. Dzięki temu przedsiębiorca nie będzie musiał obawiać się o ciągłość i wysokość świadczeń, naliczanie stażu emerytalnego i podobne zagadnienia. Sam zdecyduje, na co przeznaczy zaoszczędzone w ten sposób środki. Nie będzie też musiał zawieszać swojej działalności. Jeśli będzie chciał, wyjedzie na urlop. Jeśli nie, nadal będzie mógł pracować na rzecz swoich kontrahentów i osiągać z tego tytułu przychody. Rozwiązanie to będzie też oczywiście posiadało odpowiednie bezpieczniki, powstrzymujące przed zjawiskiem wypychania na samozatrudnienie. Wykonywanie działalności na rzecz byłego pracodawcy uniemożliwiać będzie korzystanie z tej instytucji. Całość realizowana będzie w formule pomocy publicznej de minimis. Wakacje składkowe będą miały charakter całkowicie dobrowolny. To przedsiębiorca sam zdecyduje, czy i kiedy dokładnie będzie chciał z nich skorzystać. Według naszych szacunków uprawnionych do nich będzie ok. 1700 tys. osób. Koszty w zakresie finansów publicznych mogą natomiast wynieść ok. 1640 mln zł w 2024 r. Zainteresowani będą musieli złożyć w ZUS elektroniczny, prosty wniosek. Będzie to następować w miesiącu poprzedzającym miesiąc, który ma zostać objęty zwolnieniem. Realizacja wniosków będzie następować sprawnie i szybko. Nie będzie też uzależniona od arbitralnej decyzji zakładu, a jedynie od zweryfikowania przez niego, czy spełnione są ustawowe warunki, o których już wspomniałem. W przypadku pozytywnego rozstrzygnięcia przedsiębiorca zostanie o tym poinformowany na swoim profilu elektronicznym, natomiast w przypadku, gdyby jednak doszło do odmowy, wydawana będzie decyzja podlegająca ewentualnemu zaskarżeniu na drodze sądowej. W projekcie przewidziane jest vacatio legis o długości 4 miesięcy od końca miesiąca, w którym nastąpi publikacja ustawy. Jest to związane z koniecznością dostosowania systemów teleinformatycznych przez ZUS. Biorąc to pod uwagę, wierzę, że przy sprawnym procedowaniu nad ustawą przez polski parlament już jesienią będą mogły zostać złożone pierwsze wnioski o wakacje składkowe. Polscy przedsiębiorcy z pewnością właśnie na to liczą.

    Kończąc swoją odpowiedź, pozwolę sobie zauważyć, że wakacje składkowe są jedynie i aż jednym z elementów działań deregulacyjnych, które wprowadza polski rząd. Jesteśmy otwarci na dialog z przedsiębiorcami, wsłuchujemy się w ich głos, chcemy z nimi rozmawiać, rozmawiamy. Dowiadujemy się, w których dziedzinach dopatrują się oni swoich największych bolączek. To właśnie dlatego jako minister rozwoju i technologii powołałem pod koniec stycznia br. pełnomocnika do spraw deregulacji i dialogu gospodarczego, który już praktycznie pierwszego dnia sprawowania swojej funkcji podjął bardzo intensywne działania na rzecz polskich firm. Reaktywowałem też resortowy Zespół ds. Doskonalenia Regulacji Gospodarczych, w skład którego wchodzą też przedstawiciele organizacji przedsiębiorców. Zespół ten w niedługim czasie zmieni swoją formułę, dojdą do niego nowe podmioty, tworzone będą podzespoły tematyczne zajmujące się konkretnymi zagadnieniami. To właśnie w takim trybie na podstawie rzeczowej analizy i rozmowy ze środowiskami firm będziemy proponowali nowe pomysły na wsparcie polskiej gospodarki.

    Te rzeczy już się dzieją. W ostatni poniedziałek wpis do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów uzyskał projekt ustawy dotyczącej certyfikacji wykonawców zamówień publicznych. W najbliższych dniach wystartują w tym zakresie uzgodnienia, konsultacje publiczne. Certyfikacja da wykonawcom możliwość uzyskania certyfikatu służącego do weryfikacji ich sytuacji oraz potencjału w toku procedur zamówieniowych. Będzie to oznaczało oszczędność czasu związanego z udziałem w przetargu, ze względu na brak konieczności gromadzenia dokumentów czy składania wyjaśnień, większą pewność działania wykonawców, oraz wyższy poziom przejrzystości i profesjonalizacji procesu weryfikacji wykonawcy. W Ministerstwie Rozwoju i Technologii trwają też prace nad projektem pierwszej, podkreślam, pierwszej ustawy deregulacyjnej. Znajdują się w niej rozwiązania m.in. usprawniające pracę urzędów, zwiększające wykorzystanie instrumentów elektronicznych w obrocie prawnym, administracyjnym i gospodarczym, a także wzmacniające sektor rzemiosła. Szczególną uwagę zamierzamy w niej poświęcić kwestiom kontroli działalności gospodarczej. W ramach deregulacji skrócony zostanie o połowę maksymalny czas trwania kontroli u mikroprzedsiębiorców. Stanowić to będzie realizację jednego z konkretów rządu na 100 pierwszych dni. Wierzę, że będziemy mogli szerzej i bardziej oficjalnie zaprezentować nasze pomysły opinii publicznej już w nadchodzących dniach i tygodniach. Dziękuję bardzo. (Oklaski)